Stel de aanvankelijke LAT-relatie komt in stabiel vaarwater. Ook lijkt de nieuwe relatie wél het eeuwige leven beschoren. Dan kiezen de geliefden vaak voor het huis van één van beiden. De eigenaar vraagt dan meestal om de naam van de ander ‘er maar even bij te schrijven’. Deze wordt dan mede-eigenaar van de woning. Maar hoe logisch dat idee ook lijkt, verstandig is het niet. In het groene gras verbergen zich vele financiële adders.
Mede-eigenaar huis worden is duur
“Het is een verzoek dat een enorme rompslomp veroorzaakt,” aldus Daniëlle van Iperen-Roepers. “Je moet overdrachtsbelasting betalen en advieskosten. Maar vooral: als er een hypotheek op de woning rust, moet je die oversluiten. De bank beschouwt je door de nieuwe situatie als een nieuwe debiteur. Deze stelt dus een onderzoek in naar de vraag of jij als jarenlange eigenaar en aflosser die hypotheek wel kunt betalen. Dat kan financieel nadelig uitpakken. En tenslotte: stel dat het huis drie ton waard is. In dat geval moet je als nieuwbakken mede-eigenaar woning de helft daarvan aan je partner overmaken. Tegelijkertijd ben je voor de gehele nieuwe hypotheekschuld aansprakelijk. Zo gek kan het uitdraaien.”
Overwaarde woning delen
Ons Nederlandse stelsel is, met andere woorden, niet toegerust voor zo’n overdracht van het halve eigendom. Om die reden vindt Daniëlle van Iperen-Roepers het meestal geen goed idee. “Ik leg het mijn cliënten helemaal uit, maar ik raad het nooit aan. Er zijn dingen die partners veel beter kunnen doen. Bijvoorbeeld in huwelijkse voorwaarden of in een samenlevingscontract regelen dat ze bij een eventuele toekomstige relatiebreuk de overwaarde delen. Ze kunnen ook regelen dat de man of vrouw het geld dat die in bijvoorbeeld de renovatie van een badkamer steekt dan kan terugkrijgen. Zo houd je de zaken helder en eerlijk maar blijft de woning wel staan op de naam van degene die het kocht.”
Wordt niet voor 1 procent mede-eigenaar woning!
Toch hebben de banken een achterpoortje bedacht om mensen die zich ongelukkig voelen bij het feit dat ze zich niet hebben mogen inkopen tegemoet te komen. “Ze stellen dan voor om voor een symbolische één procent mede-eigenaar van het huis te worden,” legt Daniëlle van Iperen-Roepers uit. “In mijn voorbeeld van drie ton waarde betaal je dan drieduizend euro. Dat lijkt heel acceptabel, maar is het niet altijd. Ten eerste komen al die advieskosten en een beetje overdrachtsbelasting er nog bij. Ten tweede laad je daarmee heel wat meer dan 1% aan risico op je schouders. Als je partner namelijk niet meer in staat is de hypotheek te betalen, komt de bank bij jou aankloppen – voor het volle pond. Je mag dan gedeeltelijk eigenaar van een huis worden, je bent nooit voor de helft of zo aansprakelijk voor een hypotheekschuld. Ook daarbij zeg ik: doe het niet of regel het echt goed.”
Daniëlle Van Iperen-Roepers is notaris familierecht en mediator bij Ellens & Lentze, notariaat & mediation in Den Haag.
