Een notarisklerk uit een grote stad in het zuiden van het land belt me. Op haar bureau ligt het dossier van een mevrouw die is overleden, zonder dat de familie bekend is. Dat wil zeggen, officieel weten ze niet wie de familie is.
Ouders onbekend in Gemeentelijke Basis Administratie
Mevrouw verbleef sinds de jaren 60 van de vorige eeuw in een instelling. Er kwam wel heel regelmatig bezoek. Volgens het personeel van de instelling was dat haar familie. Echter, bij het overlijden van mevrouw bleek de Gemeentelijke Basis Administratie geen namen van ouders te bevatten, vertelde de klerk. Het was dus niet direct mogelijk het kleine nalatenschap aan de familie te geven. De vermoedelijke nabestaanden konden evenmin aantonen dat er een directe familielijn was. Meer dan foto’s hadden ze niet; geen geboorteaktes, niets. Wel konden ze enkele namen geven en een stamboom in klad. De directie van de zorginstelling schakelde hierop de notaris in; zelfs na haar dood kreeg mevrouw de bescherming en zorg waar ze recht op had.
Directe familielijn aantonen
Of ik een idee had hoe dit aan te pakken? Ik was zoiets wel eerder tegengekomen en besloot bij dit vraagstuk dezelfde route te bewandelen. Met de volmacht die ik kreeg, kon ik aan de slag. De geboortedatum en –plaats waren bekend; er stond zelfs een volledig adres bij. Begin 1946 hebben we het over. Mijn onderzoek toonde aan dat dit adres een kraamkliniek was, waar ongehuwde vrouwen in de vorige eeuw hun kinderen ter wereld brachten. Vaak werden deze baby’s, de zogeheten “buitenechtelijke kinderen”, direct daarna afgestaan en geadopteerd, maar dat was hier niet gebeurd!
Moeder geïdentificeerd
Met de datum en locatie vond ik uiteindelijk de naam van de moeder; deze kwam overeen met wat de familie aan de notarisklerk had verteld. De naam van de vader bleef onbekend; maar gezien het feit dat de baby in een kraamkliniek werd geboren, is dat niet echt een verrassing. Bij een geboorte kort na het einde van de Tweede Wereldoorlog, kan de vader alle mogelijke nationaliteiten gehad hebben. Een Canadees? Een Amerikaan? Wie het weet mag het zeggen. De vraag is of hij ooit heeft geweten van het bestaan van zijn dochter? Die vraag hoef ik gelukkig niet te beantwoorden en ik concentreer me op de lijn van de moeder.
Gezinskaart uit Gemeentelijk Archief
Met de naam van de moeder kan ik de stamboom verder opmaken. Een gezinskaart uit 1949 uit het gemeentelijke archief geeft het sluitende ‘bewijs’ in dit vraagstuk. Uit deze gezinskaart blijkt dat de moeder haar dochter bij zich heeft gehouden en nooit is gehuwd; dit is een bijzonder feit. In het naoorlogse Nederland was het nog steeds een schande een ongehuwde moeder te zijn. Met een onbekende vader ook nog eens. Pas bij het overlijden van de moeder in 1960, is de dochter op 14 jarige leeftijd naar een instelling verhuisd.
De mensen die mevrouw altijd bezochten in de zorginstelling, blijken inderdaad haar directe familie zijn. Ik stuur mijn eindrapport naar de notaris in het zuiden en sluit dit dossier.
Sandra Klerks is zelfstandig genealoog en nalatenschaponderzoeker
