‘Voor de zoveelste keer krijg ik een telefoontje van de notaris. ‘Kom je even?’, vraagt hij mij poeslief. Aan zijn toon hoor ik dat het foute boel is. Er zitten cliënten op zijn kamer voor een bespreking waar ik stukken voor heb voorbereid. Totaal in de stress stap ik binnen. De sfeer is om te snijden.
De cliënten kijken heel ongemakkelijk naar mij en de ogen van de notaris spuwen vuur. ‘Wat is hier aan de hand?’, vraag ik mezelf af. En dan komt het. Nota bene waar de cliënten bij zitten, krijg ik een veeg uit de pan. ‘Waarom heb je… niet besproken? Hoe kom je erbij dat…?’ Totaal overdonderd word ik teruggestuurd naar mijn bureau.’
Heb jij dit weleens ervaren?
- Dat je, op het moment dat je door iemand aangesproken wordt op iets wat je (niet) gedaan of gezegd hebt, niet weet wat je moet zeggen?
- Dat je zo overdonderd bent, dat je het even niet meer weet?
- Of dat je zó boos wordt, dat je van alles zegt waar je later spijt van hebt?
Later denk je dan: ‘Ik had… kunnen zeggen’, ‘Ik had… moeten vragen’, ‘Waarom heb ik… niet beantwoord of weerlegd?’. Je raakt gefrustreerd, geïrriteerd, boos, haakt af en zegt niets meer, vlucht of gaat juist verbaal in de verdediging.
Vechten, vluchten, of bevriezen
Dit wordt ook wel de vecht-, vlucht- of bevriesreactie genoemd. Deze reactie ontstaat in ons reptielenbrein. Er is iets heel bijzonders aan ons reptielenbrein. Het reageert niet alleen als er acuut gevaar is, maar ook als jij denkt dat je in gevaar bent. Ook dan gaat je verdedigingsmechanisme aan. Want het brein kan geen onderscheid maken tussen daadwerkelijk gevaar of een denkbeeldig gevaar.
Als je in het bos wandelt en er staat een beer voor je neus, dan is het duidelijk. Dan is het handig dat je verdedigingsmechanisme aangaat. Maar als jij in het bos wandelt en denkt dat er een beer is, gaat je verdedigingsmechanisme ook aan.
Angst en stress op de werkvloer
Hoe vertaalt zich dat naar de werkvloer? Op de meeste notariskantoren waar ik kom, zijn gelukkig geen echte beren aanwezig 😉. Toch zie ik wel vaak veel angst en stress. Dat maakt dat mensen die er werken in hun verdedigingsmechanisme terechtkomen. Met als gevolg dat ze:
- vechten: zich (figuurlijk) groter maken dan ze zijn waardoor de ander zich kleiner voelt;
- vluchten: compleet afhaken en (letterlijk) fysiek een kantoor uitlopen of (figuurlijk) een veilige plek zoeken; of
- bevriezen: (letterlijk) totaal verstard achter hun bureau zitten en niet meer weten wat ze moeten doen of (figuurlijk) zichzelf onzichtbaar maken.
Dan is kunnen communiceren van groot belang. Kunnen zeggen wat er met jou gebeurt, wat er in jou geraakt is, terwijl je in contact blijft met de ander. Ofwel: het helpt als je jouw frustratie kunt vertalen naar woorden in communicatie.
Wil je weten hoe je dat doet? In mijn boek In 10 stappen Meesterlijk Contact leg ik het uit. Vrijblijvend contact opnemen mag ook!
Meesterlijk Contact
