Het levenstestament is sterk in opkomst. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de vergrijzing maar ook met de voorbije pandemie. Ondernemers die corona kregen en in het ziekenhuis belandden, ontdekten dat ze maandenlang uit de running waren. Ze konden nauwelijks zelfstandige beslissingen nemen. Wie neemt de regie over úw leven wanneer u die door dementie, een herseninfarct of een auto-ongeluk zelf kwijt bent? Een door de rechter aangestelde anonieme bewindvoerder of een vertrouweling uit eigen kring? De vraag stellen is ze eigenlijk al beantwoorden.
Levenstestament: het leven in eigen hand houden
Het levenstestament is sterk in opkomst. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de vergrijzing maar ook met de voorbije pandemie. Ondernemers die corona kregen en in het ziekenhuis belandden, ontdekten dat ze maandenlang uit de running waren. Ze konden nauwelijks zelfstandige beslissingen nemen. Wie neemt de regie over úw leven wanneer u die door dementie, een herseninfarct of een auto-ongeluk zelf kwijt bent? Een door de rechter aangestelde anonieme bewindvoerder of een vertrouweling uit eigen kring? De vraag stellen is ze eigenlijk al beantwoorden.
Instanties laten bepalen over jouw lot?
“Als je een mooi, afbetaald huis hebt en je wordt wilsonbekwaam door een ziekte of aandoening, wordt het heel lastig dit te verkopen als je geen levenstestament hebt opgesteld,” zegt Daniëlle van Iperen-Roepers. “De rechter kijk steeds mee en wil eerst een taxatierapport. Er gaat meestal veel tijd overheen eer het pand daadwerkelijk verkocht kan worden, en al die tijd staat de woning leeg. Zo’n situatie kun je simpelweg voorkomen door tijdig een levenstestament op te stellen. In zo’n testament kun je alles zelf bepalen: wie je geldzaken voor je regelt, welke goede doelen donaties blijven ontvangen, of je wilt worden gereanimeerd en verder behandeld bij een uitzichtloze ziekte, maar ook wie de door jou aangestelde vertrouwenspersoon mag controleren. Doe je dat niet, dan bepalen instanties over jouw lot.”
Tijdelijk of permanent levenstestament?
Wát een levenstestament is weten de meeste mensen intussen wel, maar wat velen zich niet realiseren is dat het niet alleen een onmisbaar document is in geval van dementie. Er zijn tal van andere aandoeningen die een tijdelijk karakter hebben, waar herstel van mogelijk is en die dus niét hoeven te eindigen in een permanent verblijf in een verpleeghuis. Denk aan een herseninfarct, een val of ongeluk met verlammingsverschijnselen als gevolg. Na een half jaar of een jaar keert de ex-patiënt weer terug naar huis en neemt hij of zij de draad van het voorbije leven zo goed en zo kwaad als het kan weer op. “Tijdelijk of permanent, of het nou alleen om geldzaken gaat of ook om euthanasie in geval van ondraaglijk lijden – het past allemaal in het levenstestament,” aldus Daniëlle van Iperen-Roepers. “En nog een belangrijke reden om zo’n document op te stellen: we gaan er altijd maar van uit dat partners en kinderen die zorgtaak wel op zich zullen nemen, maar in de huidige maatschappij komt een toenemend aantal mensen alleen te staan. Die gezinsleden zijn er dan niet, maar andere familie of vrienden, van neven tot goede buren, zijn er wel, mits je het voor ze geregeld hebt bij de notaris.”
Minder zorgen met levenstestament
Het levenstestament voorkomt zorgen voor later maar het vermindert ook de zorgen van vandaag. Wie weet dat zijn leven in goede handen blijft, ook als het ondenkbare toch werkelijkheid wordt, slaapt niet alleen dan, maar ook nú al een stuk geruster. En ook de directe omgeving heeft één reden minder om wakker te liggen.
Daniëlle van Iperen-Roepers is specialist familierecht bij Ellens & Lentzen Notarissen in Den Haag.
