Een haag die tientallen centimeters in de tuin van de buren blijkt te staan, de plek waar de vuilnisbakken staan die geen eigen terrein is, een vlonder die is gebouwd op grond van de gemeente – het gaat vaak slechts om enkele meters maar het blijft bezit van een ander dat ongemerkt is toegeëigend. Gewoonlijk komt pas bij verkoop boven water wie de werkelijke eigenaar is, maar soms valt er ook een brief van de gemeente in de bus, met een acceptgiro. Het is goedkoper en beter voor de gemoedsrust zo’n akkefietje op eigen initiatief te regelen.
Daniele van Iperen-Roepers
Je zou verwachten dat al die onterecht toegeëigende stukjes grond zich in en buiten de dorpen bevonden, maar volgens Daniëlle van Iperen-Roepers vinden we ze evengoed in de grote steden en binnen de grootschalige Vinex wijken. “Overal zijn snippers openbaar groen die allang niet meer zo openbaar lijken. Er staan fietsen geparkeerd, of er staat een schutting. Als een woning aan het water staat, hebben bewoners de neiging hun achtertuin een stukje uit te breiden, zodat er rechtstreeks toegang is tot de plas. Als niet één huiseigenaar maar alle omwonenden dat doen, zal het vroeg of laat een medewerker van de groendienst of een ambtenaar opvallen. Voor de lokale overheid zijn al die snippers grond bij elkaar een leuke extra bron van inkomsten. Je krijgt dan de kans om aan te kopen wat je in de praktijk allang in je bezit hebt. En ook al gaat het soms slechts om een vierkante meter, met de huidige grondprijzen betaal je vierduizend euro voor je het weet.”
“Neem zelf het initiatief. Bekijk de perceelgrenzen op de Kadastrale kaart en wacht niet tot een ander dat gaat doen.”
Grond ‘innemen’
Het alternatief is een stapje terug doen, maar dat voelt soms net zo zuur aan als betalen. Als de illegale toe-eigening al meer dan twintig jaar aan de gang is, kan er een beroep worden gedaan op ‘verjaring’. “Dan kan de grond worden ‘ingenomen’,” zegt Daniëlle van Iperen, “op voorwaarde dat je een procedure aangaat bij het Kadaster. Daarin moet wel worden aangetoond dat alle betrokkenen de situatie hebben gedoogd of er simpelweg niet beter wisten, dus dat iedereen te goeder trouw was. Hoe dan ook luidt mijn advies: neem zelf het initiatief. Bekijk de perceelgrenzen op de Kadastrale kaart en wacht niet tot een ander dat gaat doen, bijvoorbeeld de erfgenamen van die aardige buurvrouw die jarenlang heeft toegestaan dat je beukenhaag ook een stuk in haar tuin groeide. Als de erven eisen dat de haag flink wordt gesnoeid of zelfs verwijderd, kan de rekening van de tuinman hoog uitvallen.”
Overzienbaar
Het opmeten van kleine stukjes grond door een landmeter van het Kadaster is een overzienbare kost. Je bent als eigenaar ook eindelijk gerust dat je nergens om je woning heen je voeten op vreemde grond zet. Je hebt iets rechtgetrokken dat helemaal niet krom leek, maar wat het uiteindelijk jarenlang wel was.
Daniëlle van Iperen-Roepers is notaris familierecht en mediator bij Ellens & Lentze Notariaat en Mediation in Den Haag.
